ans

Anderhalvemetereconomie biedt ook kansen

Half maart ging Nederland door de coronacrisis grotendeels op slot. Horeca, bioscopen en theaters gingen dicht; scholen werden gesloten en veel winkeliers sloten de deuren wegens gebrek aan klandizie. Mensen werkten vooral vanaf huis, vergaderingen en contacten gingen via zoom en contact met geliefden via telefoon en facetime. De regering kondigde ongekende steunpakketten af. Ruim 120.000 bedrijven vroegen in de eerste ronde steun aan en het salaris van zo’n 2 miljoen Nederlanders wordt door de overheid betaalt. Ruim 1 miljoen zzp’ers staat het water inmiddels aan de lippen. Nu de situatie na 10 weken aanzienlijk is verbeterd wordt het duidelijk dat de economie met rasse schreden weer op gang moet worden gebracht. Hoewel we in deze maanden een omzetgroei zagen bij supermarkten, doe-het-zelf zaken en tuincentra, verloor het MKB inmiddels miljarden. Duidelijk is dat de nieuwe werkelijkheid vraagt om nieuwe regels, maar ook om een nieuw elan. We kunnen niet meer terug. Om te voorkomen dat in de komende 6 maanden de helft van de MKB’ers en andere bedrijven het niet gaan redden zullen politiek, overheid, banken, werkgevers en ondernemers plannen moeten ontwikkelen om de patiënt Nederland van het infuus af te krijgen. Dat vraagt om een omslag in denken van alle partijen. Keywoorden hierbij zijn creativiteit, innovatie, vernieuwende concepten, flexibiliteit en vooral snelheid van handelen. Ruimte voor nieuwe regels en versoepeling van bestaande, is dan ook een urgente noodzaak.

Een goed voorbeeld van innovatie zijn bijvoorbeeld toprestaurants die sinds medio maart naar hun gasten toegaan onder het motto ‘’innoveren om te overleven.” Ron Blaauw opende pop-up stores voor afhaalboxen en zet eenvoudige recepten op instagram, Joris Bijdendijk van RIJKS biedt tasjes aan voor een 7-gangen menu thuis en Margot Reuten van Da Vinci verkoopt smaakboxen via haar website. Zo wordt een nieuwe doelgroep aangeboord zodat gasten de weg naar hun restaurant na 1 juni weer kunnen vinden. Adverteren in een huis-aan-huis blad zet momenteel meer zoden aan de dijk dan in een toeristengids.

Ook van de lokale overheden worden soepele maatregelen gevraagd. Bijvoorbeeld het uitbreiden  van de terrassen om aan de anderhalvemeterregel  tegemoet te komen, sneller vergunningen verlenen, verlaging of (tijdelijke) afschaffing parkeergelden, kwijtschelding precario-rechten, verruiming van openingstijden (24-uurs economie) waarbij een ondernemer zelf kan beslissen wanneer hij open is. Immers, er is nog steeds maar een maximum aantal klanten per vierkante meter mogelijk dus zijn er meer en soms andere uren nodig om omzet te behalen.

Om de omzet te stimuleren hebben veel retailers hun interieur en aanbod aangepast, meer toegesneden op de wensen van de consument. Duidelijke looproutes, populaire producten op makkelijk bereikbare plekken en contactloos betalen waardoor men sneller de winkel weer uit kan. Jonge ondernemers zien ook hun kansen en melden zich in toenemende mate aan om pop-up store te beginnen. Verhuurders komen hen graag tegemoet met een aantrekkelijke deal.

Eric Wiebes, Minister van Economische Zaken en Klimaat memoreerde in een vraaggesprek dat Nederland een ondernemend land is. “We vinden altijd nieuwe wegen om geld te verdienen. We moeten ons uit de crisis investeren.” Een prima oproep waar ik me graag bij aansluit.

Al meer dan een eeuw timmert het familiebedrijf Viessmann stevig aan de weg. Toonaangevend in het fabriceren van verwarmings-, industriële- en koelsystemen. Internationaal heeft het bedrijf inmiddels een grote naam opgebouwd; in Duitsland is men marktleider. Met zo’n 12.100 medewerkers over de hele wereld en met een team van 30 man dat opereert vanuit het hoofdkantoor in Capelle a/d IJssel, groeit het bedrijf nog steeds verder door. Van oudsher werd er vooral gericht op utiliteit en industrie: fabrieken, kantoren, ziekenhuizen, scholen en winkels werden door Viessmann voorzien van verwarmingsproducten. “Onze markt is voortdurend in beweging en vraagt om flexibiliteit“ vertelt een woordvoerder van de binnendienst. “Sinds 2 jaar richten we ons steeds meer op de consumentenmarkt en met name op het fabriceren en installeren van ons eigen merk warmtepompen.  We zijn er trots op dat we onze warmtepompen ‘fluisterstil’ kunnen noemen. Op 3 meter afstand is het geluid onder de 35 dBa en dat is in de huidige markt de ‘stilste’ warmtepomp, wat we ook met onderzoek kunnen staven.”

Dat het bedrijf zich nu fors wil focussen op de consumentenmarkt, blijkt uit de pop-up store die een week blikvanger was op het Centraal Station in Utrecht waar dagelijks zeker 185.000 mensen passeren. “We stonden die week op een beurs in de Jaarbeurs en die combinatie werkte erg goed voor ons. De pop-up store was een avontuur dat goed uitpakte. We willen onze naamsbekendheid opbouwen en vergroten bij de gewone consument en een netwerk met lokale partners uitrollen. Het was wel een uitdaging, want mensen zijn op een treinstation vooral gehaast en dan moet je snel je verhaal kunnen vertellen. Er was veel belangstelling. Bij het opbouwen kwamen er al mensen binnenlopen. Via I-pads kon men informatie inzien en belangstelling aangeven. Zo hebben we een kleine 500 belangstellenden kunnen noteren die we snel gaan opvolgen. We overwegen zeker in de toekomst vaker een dergelijke pop-up store tijdelijk te openen. Vooral voor het vergroten van je naamsbekendheid en het opdoen van nieuwe contacten kunnen we de try-out in Utrecht wel een succes noemen. De begeleiding en het meedenken van Ans Jorritsma hebben we ook als erg prettig ervaren.”

In een artikel in het Algemeen Dagblad geeft Thierry Aartsen (VVD, woordvoerder economische zaken en MBK) zijn visie over de bedreiging van lokale middenstanders door de komst van o.a. online gigant Amazon op de Nederlandse markt. Hij vindt het tijd voor politieke actie: “Laat de internetreuzen meebetalen aan voorzieningen.”  Hij vreest voor verdere leegloop in de winkelstraten  en daarmee aantasting van de gezelligheid en leefbaarheid van onze dorpen en steden. “De lokale winkelier kan niet concurreren met de internetgiganten. Toch zijn zij onmisbaar in ons straat- en winkelbeeld. Zo sponsoren ze de lokale voetbalclub en zorgen voor de jaarlijkse kerstverlichting. Met de komst van Amazon is het tijd om een discussie te starten over hoe we ons MKB kunnen steunen.”

Hij memoreert hoe de consument ook tegenstrijdig gedrag vertoont: online op zoek naar de laagste prijs, maar wel klagen over de toenemende leegstand  in de binnensteden. “We verdienen veel aan handel met het buitenland en we leven in Nederland in een open economie. We kunnen en willen bedrijven als Amazon niet tegenhouden, maar we kunnen wel gaan nadenken over maatregelen om onze lokale winkeliers te steunen in hun ‘oneerlijke’ strijd tegen de online retailreuzen.”  Hij constateert dat er tussen deze partijen geen eerlijk speelveld is. Immers, buitenlandse internetbedrijven betalen vaak minder belasting en kunnen door schaalvergroting een lage prijs bieden.  “Lokale ondernemers dragen via precario-, reclame- en ozb belasting bij aan het onderhoud van straten en wegen en daarmee de leefbaarheid.” De VVD is van mening dat er politieke maatregelen moeten worden genomen om dit oneerlijke speelveld recht te trekken. “De Amazons van deze wereld zouden moeten meebetalen aan onze voorzieningen. Maar ook de consument kan de winkeliers een steuntje in de rug geven door hun aankopen weer af en toe in de Dorpsstraat aan te schaffen.”

In een reactie op LinkedIn onderschrijft Klaas Dijkhoff, fractievoorzitter en lid Tweede Kamer, het betoog van zijn collega. Maar hij vindt ook dat consumenten de hand in eigen boezem moeten steken door meer lokaal in plaats van (buitenlands) online te kopen. Ruiterlijk geeft hij toe dat ook hij zich daar schuldig aan heeft gemaakt. Hij heeft dan ook zijn subscriptions op buitenlandse online giganten enkele maanden geleden geannuleerd.

Bron: AD en LinkedIn

In zijn Sectorprognose Retail 2020/2021 ziet ABN Amro gunstige mogelijkheden voor de retailsector. Hieraan verbinden zij meteen een duidelijke voorwaarde: retailers moeten om de concurrentie het hoofd te bieden in de toekomst hun online zichtbaarheid vergroten en daarmee zichzelf als het ware opnieuw uitvinden. De bank verwacht voor de retailsector in 2020 en 2021 een groei van 2%.

Sinds 2013 is de omzetgroei met ruim 15% toegenomen, met een stijging van 2,5% in het afgelopen jaar. Door de verhoging van het lage BTW-tarief naar 9% stagneerde de groei enigszins. Vooral de supermarkten zagen hun omzetgroei dalen van 2,8 naar 0,5% in 2019.

Hoewel de sector in totaliteit groeit, voorziet ABN Amro problemen voor de individuele winkeliers. E-commerce is populair; de online waarde van consumentenproducten steeg sinds 2013 met 280%. Inmiddels is online verkoop goed voor 20% van de binnenlandse non-food  omzet, oplopend naar zo’n 25% als we de buitenlandse webwinkels meetellen. Vooral mode- en elektronicazaken hebben hieronder te lijden. Mede door de verwachte komst van Amazon is de verwachting dat de online omzet dit jaar en volgend jaar met nog eens 15% zal toenemen.

Hoe het tij te keren voor de retailers? Paul Metzemakers, ABN-sector econoom retail en leisure, stelt dat onderzoek aantoont dat 55% van de consumenten zich voor een aankoop eerst online oriënteert. Hij meent dat ook dat gevestigde retailers veel meer moeten doen om hun online zichtbaarheid te vergroten. Als voorbeelden noemt hij het vormen van een community van winkeliers die samen events gaan organiseren zoals bijvoorbeeld “Een wielerzaak die als verzamelpunt dient voor een groepsrit en een kopje koffie.” Retailers kunnen zich vervolgens vooral onderscheiden door deskundig personeel dat aanvoelt wat de klanten willen en over voldoende productkennis beschikken. Metzemakers meent dat een aantrekkelijk assortiment en interieur de klantbeleving verder zal stimuleren waardoor de kans op herhaald bezoek alleen maar zal toenemen. Daarnaast zal meer aandacht moeten komen voor een ander uitgavenpatroon aangezien de consumentenmarkt in de toekomst verder zal vergrijzen. Deze groeiende doelgroep zal minder geld gaan besteden aan elektronica, kleding en schoenen, maar steeds meer uitgeven aan zaken als huishoudelijke apparaten, gezondheid en voedings- en genotsmiddelen.

Bron: RetailNews

Kredietverzekeraar Atradius meldt een stijging van 17,1%  schadeclaims van Nederlandse bedrijven in 2019 ten opzichte van 2018. De oorzaak van deze stijging is te wijten aan het toegenomen aantal faillissementen in de retailsector zoals o.a. Dungelman Schoenen, Hudson’s Bay, Sissy-Boy, Intertoys en Coolcat. Deze faillissementen leverden veel onbetaalde facturen op die vervolgens weer tot schadeclaims leidden. De waarde van de schadeclaims nam met 20.1 % toe.

Edwin Kuhlman, hoofd acceptatie van Atradius, verwacht dit jaar een verslechtering van de situatie. Als oorzaak hiervoor geeft hij aan dat mede door de komst van Amazon de prijzen en marges van online spelers verder onder druk zullen komen te staan. Wel stelt hij dat partijen die deze concurrentie het beste aan kunnen “Bedrijven zijn met voldoende financiële slagkracht met daarnaast een goede positionering in de markt.” Volgens directeur Jan Meerman van INretail heeft een grote groep retailers niet voldoende geld om het roer om te gooien terwijl dit wel noodzakelijk is. Hierdoor zal 30 à  40% van de retailers over 5 tot 10 jaar verdwijnen.

Bron: RetailNews

Wie o wie durft de impasse te doorbreken?

Het retaillandschap schudt op zijn vesten door de komst van onlinegigant Amazon naar Nederland. Retailers worden van alle kanten aangespoord om vooral ‘onderscheidend’ te zijn in hun aanbod en vooral voor meer ‘beleving’ te zorgen in hun winkel om de online concurrentie het hoofd te bieden. Natuurlijk doen veel ondernemers al van alles om de klanten binnen te krijgen en tot aankoop te verleiden. Echter helaas zijn er steeds meer retailers hun winkel moeten sluiten. De oorzaken zijn divers. Om leegstand verder te voorkomen zouden vastgoedeigenaren de huren kunnen verlagen en daardoor ook meer ondernemers aansporen om een winkel te beginnen. Maar hier schuilt een addertje onder het gras. De driehoek verhuurder, bank en huurder houden elkaar in een ijzeren wurggreep. Panden worden door de banken gefinancierd op basis van de huurprijzen.

Als de vastgoedeigenaar de huur zou halveren dan ontstaat er een probleem. Verhuurders moeten dan bij de bank bijstorten of versneld aflossen. Vaak is dat niet mogelijk. Het rare is dat als een pand leeg staat er nauwelijks beweging ontstaat. Erger, partijen hebben er weinig belang bij iets aan de huurprijzen te doen waardoor de retailer aan het kortste eind trekt en potentiële starters worden ontmoedigd. We kunnen dan ook wel spreken van een vicieuze cirkel.

Sinds 1 november tref je in de Steenstraat in hartje centrum de pop-up store van het merk Mara May. Een puur Nederlands damesmodemerk dat al 15 jaar bestaat. Sinds 1 jaar hebben ondernemers Huib van Schaijik en Faye Kollmann het merk overgenomen. Beiden al jaren werkzaam in de modebranche. Het bedrijf is een wholesaler en levert aan ruim 60 modezaken in heel Nederland. Waarom dan toch een pop-up store voor 2 maanden? Van Schaijik: “We wilden graag overtollige voorraden snel wegwerken want de nieuwe collecties komen er alweer aan. Daarnaast is een pop-up store op vele gebieden ideaal: aantrekkelijke huurprijs met hier in de Steenstraat een mooi pand op een absolute A1 locatie met veel winkelend publiek. Ook vinden we het fijn rechtstreeks van de consument reactie te krijgen op onze collectie. Deze nemen we natuurlijk graag mee in onze toekomstige ontwerpen. Belangrijk punt is dat we op deze manier verder kunnen bouwen aan onze naamsbekendheid. Als laatste denk ik dat de omliggende retail het prettig vindt dat een leegstand pand – ook al is het tijdelijk – gevuld wordt met een mooi aanbod.”

De collectie van Mara May is gebreid van 100% katoen. Geen synthetische stoffen of wol “want dat kriebelt, is lastig te reinigen en erg warm.” Jurken, rokjes, vesten, pullovers et cetera. In ingetogen kleuren, dus makkelijk te combineren, maar in de nieuwe 2020 collectie valt toch de opvallende kleur turquoise te ontdekken. Van Schaijik en Kollmann ontwerpen zelf en hebben na de overname het merk een nieuwe injectie gegeven door wat meer jeugdige modellen te ontwerpen. Veel belang hechten ze aan kwaliteit en duurzaamheid: “We produceren in China. Het katoen komt van verschillende plekken in de wereld. We hebben een BCI (Better Cotton Initiative) duurzaamheidslabel. BCI is een non-profit organisatie die samenwerkt met diverse ontwikkelingsorganisaties. Zo is er veel aandacht voor een goede prijs voor de producenten en de omstandigheden en omgeving waarin wordt gewerkt.”

Hoewel dit een eerste try-out was, noemt Van Schaijik het nu al zeer succesvol. “We zijn meer dan tevreden en overwegen zeker om dit in de nabije toekomst te herhalen. We hebben Ans Jorritsma van Retail Estate Solutions dit ook al laten weten.” De collectie is niet online te koop maar te zien op de website www.mara-may.com

Uit het CBS onderzoek onder 5600 consumenten van 12 jaar en ouder blijkt dat maar liefst 50% van de consumenten die in 2019 online iets kochten klachten hebben. Dat is een groei van ruim 22% ten opzichte van 2015. De meest gehoorde klachten bestaan uit een te late levering: 1/3 versus 1/4 vier jaar eerder. Technische problemen (14%) bij het bestellen of betalen en verkeerde of beschadigde geleverde producten (13%) nemen een tweede en derde plaats in. Het laagst scoren hogere kosten dan genoemd en geen levering of misbruik van creditcard.

Ondanks al deze klachten neemt het online winkelen in Nederland alleen maar toe. Van alle ondervraagden had circa 80% iets online besteld. Extrapoleren we dat naar de totale bevolking dan komen we op 11,8 miljoen consumenten terwijl we vier jaar geleden nog 70% noteerden.

Kijken we naar aankoopbedrag en aankoopfrequentie dan loopt dat ook steeds verder op. Het grootste groeipercentage zien we in levensmiddelen, cosmetica, apparaten, schoonmaak en huishoudelijke goederen. De lijst wordt met 55% aangevoerd door de categorie kleding en/of sportartikelen, gevolgd door het bestellen van maaltijden bij restaurants, fastfoodketens of een bezorgservice met 35%. Hier liggen kansen voor de reguliere retailer om met een ruim aanbod, gedegen kennis van producten, een persoonlijke individuele service en goede garantie, de consument weer (deels) voor zich te winnen.

Bron: RetailNews

Verwacht wordt dat de omzet in speelgoedwinkels fors verder zal dalen. Andere non-food winkels zoals de modebranche zullen met een lichte daling in omzet te maken krijgen. Daarentegen gaat de consument steeds meer geld uitgeven aan woonwinkels waar het ING Economisch Bureau een stijging van 5% verwacht. Dat het economisch beter gaat blijkt uit de omzetprognose voor 2020: opnieuw een groei van 3% voor de totale detailhandel. Opmerkelijk is dat het foodsegment het in totaliteit beter zal doen dan non-food. Vorig jaar was dat omgekeerd, maar daar was voornamelijk de BTW verhoging debet aan. Ook supermarkten kunnen zich verheugen in de voorspelde groei: 3% fysiek en een stijging in online aankopen van 5% nu naar 10% in 2025.

Het ING onderzoek verwacht een verdere sterke stijging van online aankopen met daarin een centrale rol voor het multichannel-segment: een indrukwekkende groei van maar liefst 20% tegen 12% voor de pure webshops. In de e-commerce vertegenwoordigen de categorieën elektronica, speelgoed en fashion 30 – 40%. Geen wonder dat ondernemers zich steeds meer oriënteren op meerdere verkoopkanalen. Deze trend zal zich de komende jaren ongetwijfeld voortzetten.

Bron: RetailNews

Tijdens de begrotingsbehandeling van Economische Zaken pleitten de VVD en D66 voor het opzetten van een Taskforce om de leegstand in winkelstraten tegen te gaan. Dit voorstel is inmiddels ook door andere partijen omarmt. D66-Kamerlid Kees Verhoeven wil dat de zich alsmaar opstapelende en nijpende problemen in de detailhandel zoals huurprijzen, parkeertarieven, diefstal, oneerlijke concurrentie, leegstand et cetera worden verzameld en vastgelegd in een rapport zodat maatregelen kunnen worden genomen.

Aanleiding was onder meer een brandbrief van brancheorganisatie INretail die de vinger op de zere plek legde door te wijzen op o.a. de verhoging van parkeertarieven en strenge regelgeving waar online winkels geen last van hebben. Vooral ook de zin in de brief “Met lede ogen zien wij collega’s uit het straatbeeld verdwijnen; vaak ondernemersgezinnen die al jaren voor banen zorgen en hun brood met de winkels verdienen” kwam aan.

Dat de ernst van de situatie tot heel politiek Den Haag is doorgedrongen blijkt wel uit het feit dat de meerderheid van de Tweede Kamer zich bij dit voorstel aansloot.

Bron: RetailNews